Πως χάνω 10 κιλά;

Το «κλειδί» της δίαιτας Στη μάχη ενάντια στα περιττά κιλά, το αποτέλεσμα κρίνεται από ένα σύνολο παραμέτρων με κοινό παρονομαστή: την ινσουλίνη, οι διακυμάνσεις της οποίας κάνουν τη διαφορά. Κείμενο: Πάρης Κορμαρής Ξεκινήσαμε από ένα απλό ερώτημα: Πώς μπορεί κανείς να χάσει δέκα κιλά χωρίς να χάσει την υγεία του; «Eξαρτάται», λέει ο Βασίλειος Φλουρής, Κλινικός Διαιτολόγος και Διατροφολόγος. Γενικά, μπορεί κανείς να χάνει με υγιεινό τρόπο μέχρι το 2% του βάρους του ανά 15ήμερο. Μια γυναίκα που ζυγίζει 75 κιλά, μπορεί να χάσει με ασφάλεια 1,5 κιλό μέσα σε δυο βδομάδες. Αυτό είναι το αποδεκτό όριο, πέραν του οποίου δεν χάνεται πλέον λίπος, αλλά μυϊκός ιστός, οστική μάζα και υγρά». Πριν περάσουμε στην ουσία του ζητήματος, ο ίδιος κάνει μια παρένθεση ετυμολογικής σημασίας: «Το ρήμα “αδυνατίζω” σύμφωνα με την αρχαιοελληνική του έννοια σημαίνει “χάνω δύναμη”. Το ζητούμενο, λοιπόν, δεν είναι να αδυνατίσει κανείς αλλά να λεπτύνει, χωρίς να χάσει μυϊκό ιστό, ο οποίος δίνει δύναμη. Το ανθρώπινο σώμα φαίνεται ωραίο όταν έχει πολλούς μύες, οπότε είναι σφριγηλό. Αν χαθεί μυϊκός ιστός, θα χαθεί μεν αρκετό βάρος –γιατί οι μύες έχουν πολύ μεγάλη πυκνότητα– αλλά οπτικά το σώμα θα δείχνει πιο χαλαρό. Το σωστό είναι να χάνεται κυρίως λίπος». Πίσω στην υπόθεση εργασίας μας, είναι σαφής: «Για να χάσει κανείς 10 κιλά, πρέπει οπωσδήποτε να κάνει δίαιτα. Τι σημαίνει όμως “δίαιτα”; Σημαίνει σωστός τρόπος ζωής, όχι μόνο διατροφής. Η διατροφή συνιστά μόλις το 15% μιας δίαιτας. Το υπόλοιπο 85%: είναι 15% η άσκηση, 20% ο σωστός ύπνος, 30% οι ανθρώπινες σχέσεις και 20% η εργασία». Όπως καταλαβαίνω, για να αναλύσει κανείς το ζήτημα μπορεί να γράψει ολόκληρο βιβλίο. Αν όμως εστιάσουμε στο τι είδους διατροφή επιβάλλει μια δίαιτα για την απώλεια 10 περιττών κιλών, επιστρέφουμε ουσιαστικά σε μια θεμελιώδη απορία: Γιατί παχαίνουμε; «Παχαίνουμε εξαιτίας της υπερέκκρισης μια ορμόνης», εξηγεί ο Βασίλειος Φλουρής. «Η ορμόνη αυτή έχει άμεση σχέση με την ορμόνη του στρες την κορτιζόλη. Όσον αφορά στη διατροφή, οι λόγοι για τους οποίους εκκρίνεται είναι τρεις: Πρώτον, η έλλειψη θρεπτικών συστατικών προκαλεί στον οργανισμό στρες δηλ. έκκριση κορτιζόλης (κορτιζόλη η ορμόνη του στρες που δημιουργεί την υπερέκκριση της ινσουλίνης). Για να το αποτρέψουμε αυτό, πρέπει να έχουμε 4-6 γεύματα/ημ και ποικιλία τροφίμων. » Δεύτερος παράγοντας που προκαλεί υπερέκκριση ινσουλίνης είναι η αφυδάτωση, η οποία αποδίδεται κατά 3% περίπου στο νερό και κατά 97% στη διατροφή. Δεν είναι μεγάλο πρόβλημα να μην πίνει κάποιος αρκετό νερό, όσο το να μην παίρνει τις κατάλληλες τροφές. Βοηθάει να πίνουμε ζεστά αφεψήματα (γιατί το κρύο νερό δεν απορροφάται καλά) και να αποφεύγουμε την καφεΐνη, η οποία δρα διουρητικά. Καλύτερη απορρόφηση του νερού έχουμε προσθέτοντας λίγο χυμό φρούτων σε ένα ποτήρι νερό. Ως προς τη σχέση του νερού στον οργανισμό με τις τροφές που καταναλώνουμε, πρέπει σε κάθε γεύμα η αναλογία πρωτεϊνών (κρέας, ψάρι, τυρί, όσπρια κλπ) και υδατανθράκων (μακαρόνια, ρύζι, πατάτες, αρακάς, καλαμπόκι, φασολάκια, ψωμί, παξιμάδια, φρυγανιές κλπ) να είναι 1 προς 4. Αν δεν τηρηθεί, ο οργανισμός θα πάρει νερό από τους μύες και θα αφυδατωθεί. Πολλοί, όταν θέλουν να χάσουν βάρος κάνουν το αντίθετο, αυξάνουν την κατανάλωση πρωτεϊνών, οπότε το βάρος που χάνουν είναι σε ένα ποσοστό υγρά. » Τρίτον, εκκρίνω παραπάνω ινσουλίνη όταν το σάκχαρο μου δεν είναι σταθερό. Το βασικότερο γεύμα για τη ρύθμιση του είναι το δεκατιανό και πρέπει να έχει σχετικά ικανοποιητικό αριθμό θερμίδων. Αν το κομμάτι του να ελέγξει κανείς τι τρώει ακούγεται δύσκολο, το να γνωρίζει πώς επιδρά το καθετί στον οργανισμό συμβάλλει στο να υιοθετήσει πιο υγιείς διατροφικές συνήθειες μακροπρόθεσμα, αντί να πειραματίζεται με τη μία ή την άλλη «θαυματουργή» δίαιτα. Εκείνο που μένει, είναι να δουλέψει το υπόλοιπο 85% των παραγόντων που επηρεάζουν τις οργανικές λειτουργίες και μπορούν να υπονομεύσουν ακόμα και την πιο σωστή διατροφή. «Όταν μιλάμε για κάποιον που θέλει να χάσει αρκετό βάρος, γιατί 10 κιλά είναι αρκετό βάρος, είναι αναγκαίο να υπάρχει ηρεμία», τονίζει ο Βασίλειος Φλουρής. «Βασικός στόχος της άσκησης είναι η αποφόρτιση από την ένταση που συσσωρεύουμε καθημερινά. Αρκεί ένα 10λεπτο περπάτημα μετά τη δουλειά για να γίνει αυτό, προσοχή όμως: δεν υπολογίζεται το περπάτημα που κάνουμε στην εργασία μας! Ο ύπνος παίζει σημαντικό ρόλο, γιατί κατά τη διάρκειά του εκκρίνεται αυξητική ορμόνη. Οι 4 πρώτες ώρες είναι οι πιο σημαντικές, διάστημα το οποίο στην Ελλάδα βάσει της πορείας του ήλιου υπολογίζεται ότι πρέπει να είναι μεταξύ 10 μ.μ. και 2 π.μ. – οι λεγόμενοι κιρκάδιοι ρυθμοί. Αν κοιμηθούμε στη 1 π.μ. έχουμε χάσει ήδη 3 ώρες αυξητικής ορμόνης, οπότε παραμένουμε ουσιαστικά σε ένταση. Στο επίπεδο των σχέσεων, πρέπει να επιδιώκουμε την ισορροπία. Για να χάσει κάποιος δέκα κιλά, καλό θα είναι να υπάρχει σωστή επικοινωνία με την οικογένεια, με τον διαιτολόγο του, ίσως με κάποιον ειδικό ώστε να επέρχεται αποφόρτιση. Στην εργασία, όποιος δουλεύει υπερβολικά πρέπει να βρει λύσεις με τους ειδικούς για το πως θα αναπληρώνει τα θρεπτικά συστατικά που χάνει. Η κατακλείδα είναι μία: «Όλα θέλουν το μέτρο τους. “Διαιτολόγος” σημαίνει ο άνθρωπος που θα φέρει τις ισορροπίες σε κάποιον. Αυτό σημαίνει και “δίαιτα”: ισορροπία, σωστός τρόπος ζωής. Διαιτώμαι, πολύ ωραία λέξη!»